Process of Management -No.1 Best study notes

Table of Contents

Process of Management in English

In this Process of Management-No.1 Best study notes article We are given the answers to your question of following :
What are the 5 processes of management?
What is the 7 management process?
What are the 4 processes of management?
What are the 3 management processes?

Management is defined as a manager. So management processes are the functions of management. Because management is a long-term process. Similarly, while managing, the manager supports the management function.

Therefore, the management process involves three important steps: formulation of policies or objectives and thorough planning based on them, implementation of the plan, and thorough control over the work during execution. In the management process, the start and end of various activities are controlled. Due to the management process, management tasks are completed in a specific order and time. In short, the tasks that a manager performs sequentially are called management processes. For example, a captain has to lead and manage all the teams during a cricket match. It means that your team has to win or win by using the qualities of a player.
The management process in this context can be explained as follows:

1. Planning :

Planning is deciding what to do in the future. Planning is done by thinking. So it is an intellectual process. Objectives set in the future are achieved through planning. Through planning, the available resources can be utilized to the maximum.
In planning
(1) Objective Determination
(2) Collection of Information
(3) Division of Information
(4) Analysis of information
(5) Aggregation of Available Options
(6) Alternatives analysis
(7) Comparing alternatives
(8) Choosing the right and best option
These steps involve planning. In planning, the right option is selected from among various options.

2. Control:

Control is also of great importance in the management process. Because after planning, control is also important. Even if the manager motivates the employees by properly planning and organizing all the work, the work is not done properly. Because there is a lack of control. Controls include the following:
(1) To examine the work in progress.
(2) Possible questions
( 3 ) Consideration of danger.
(4) Considering the difference between quantity and actual work.
( 5 ) Finding reasons for variation.
(6) Taking corrective action.

3. Organization :

After professional planning and control, the work to be done is decided. It is divided among many people in the business to perform a task; That is called organizational structure. In the organizational structure, each officer is assigned a different task and there is an officer to supervise it. He is the head of that organization. He is given all the powers and responsibilities to complete that work. The work is completed within a certain period of time. The organization includes the following:
(1) Division of work.
(2) Assigning responsibility for each work to each worker or group of workers.
(3) Allocation of authority and responsibility to each.
(4) Fixing the period of work to each.

4. Coordination :

Coordination means bringing uniformity to the work of management. The task of bringing uniformity in management work is achieved through coordination. Every function in business is interdependent. Therefore, there must be coordination between the employees and the management. Unless there is proper control over the work of the employees, they do not work properly. Therefore, there is a need for coordination among the employees. Coordination includes the following:
(1) Determining the sequence of various tasks.
(2) Establishing correlations between them.
(3) Maintaining the right balance.
(4) Solving problems.
(5) Solving employee problems.
(6) Guiding employees.
(7) Providing comfort to employees.

5. Motivating:

After planning, controlling, organizing, and coordinating the work in the business, after dividing it into employees through an organization, employees have to actually perform a specific task. Employees are skilled at working to some extent. They get the job done well. The operationalization process includes the following:
(1) Leading properly.
(2) Coordinating between employees and management to complete work.
(3) Good communication
(4) To create a suitable environment for the development of juniors.

6. Directions:

This is done at this stage of the management process. Direction is seen as a chain between planning and control. This step includes leadership, messaging, and motivation. The directing process includes the following:
(1) Giving orders and instructions to employees.
(2) To guide.
(3) Supervising employees.
(4) To observe.

7. Appointment of Staff :

Employee recruitment is considered an important step in the management process. Employee recruitment is one of the most important human resource management functions. Selection of the right person at the right place is considered the most important in this task. Staff recruitment includes the following:
(1) Recruitment of employees
(2) Personnel selection
(3) Training
(4) Personnel development
(5) Promotion
(6) Benefit of facilities and concessions
(7) Employee Retention
(8) Evaluation of work.

व्यवस्थापनाची प्रक्रिया – Process of Management in Marathi

व्यवस्थापनाची व्याख्या व्यवस्थापक म्हणून केली जाते. म्हणून व्यवस्थापन प्रक्रिया ही व्यवस्थापनाची कार्ये आहेत. कारण व्यवस्थापन ही दीर्घकालीन प्रक्रिया आहे. त्याचप्रमाणे, व्यवस्थापन करताना, व्यवस्थापक व्यवस्थापन कार्यास समर्थन देतो. म्हणून, व्यवस्थापन प्रक्रियेमध्ये तीन महत्त्वाच्या पायऱ्यांचा समावेश होतो: धोरणे किंवा उद्दिष्टे तयार करणे आणि त्यावर आधारित संपूर्ण नियोजन, योजनेची अंमलबजावणी आणि अंमलबजावणीदरम्यान कामावर पूर्ण नियंत्रण. व्यवस्थापन प्रक्रियेत, विविध क्रियाकलापांची सुरुवात आणि समाप्ती नियंत्रित केली जाते. व्यवस्थापन प्रक्रियेमुळे, व्यवस्थापन कार्ये विशिष्ट क्रमाने आणि वेळेत पूर्ण केली जातात. थोडक्यात, व्यवस्थापक जी कार्ये क्रमाक्रमाने करतो त्यांना व्यवस्थापन प्रक्रिया म्हणतात. उदाहरणार्थ, क्रिकेट सामन्यादरम्यान कर्णधाराला सर्व संघांचे नेतृत्व आणि व्यवस्थापन करावे लागते. म्हणजे आपल्या संघाला खेळाडूचे गुण वापरून जिंकायचे किंवा जिंकायचे.
या संदर्भात व्यवस्थापन प्रक्रिया खालीलप्रमाणे स्पष्ट केली जाऊ शकते:

1. नियोजन:

नियोजन म्हणजे भविष्यात काय करायचे ते ठरवणे. विचार करून नियोजन केले जाते. त्यामुळे ती एक बौद्धिक प्रक्रिया आहे. भविष्यात निश्चित केलेली उद्दिष्टे नियोजनाद्वारे साध्य केली जातात. नियोजनाद्वारे उपलब्ध संसाधनांचा जास्तीत जास्त वापर करता येतो.
नियोजनात
(१) उद्दिष्ट निश्चय
(२) माहितीचे संकलन
(3) माहितीचा विभाग
(4) माहितीचे विश्लेषण
(5) उपलब्ध पर्यायांचे एकत्रीकरण
(6) पर्यायी विश्लेषण
(७) पर्यायांची तुलना करणे
(8) योग्य आणि सर्वोत्तम पर्याय निवडणे
या चरणांमध्ये नियोजन समाविष्ट आहे. नियोजन करताना विविध पर्यायांमधून योग्य पर्याय निवडला जातो.

2. नियंत्रण:

व्यवस्थापन प्रक्रियेत नियंत्रणालाही खूप महत्त्व आहे. कारण नियोजन केल्यानंतर नियंत्रणही महत्त्वाचे असते. सर्व कामांचे योग्य नियोजन व नियोजन करून व्यवस्थापकाने कर्मचाऱ्यांना प्रेरित केले तरी काम योग्य पद्धतीने होत नाही. कारण नियंत्रणाचा अभाव आहे. नियंत्रणांमध्ये खालील गोष्टींचा समावेश आहे:
(१) चालू असलेल्या कामाचे परीक्षण करणे.
(२) संभाव्य प्रश्न
(३) धोक्याचा विचार.
(4) प्रमाण आणि प्रत्यक्ष काम यातील फरक लक्षात घेऊन.
(5) भिन्नतेची कारणे शोधणे.
(6) सुधारात्मक कारवाई करणे.

3. संघटना:

व्यावसायिक नियोजन आणि नियंत्रणानंतर करावयाचे काम ठरवले जाते. एखादे कार्य करण्यासाठी व्यवसायातील अनेक लोकांमध्ये विभागणी केली जाते; त्याला संघटनात्मक रचना म्हणतात. संघटनात्मक रचनेत, प्रत्येक अधिकाऱ्याला एक वेगळे काम दिले जाते आणि त्यावर देखरेख करण्यासाठी एक अधिकारी असतो. तो त्या संस्थेचा प्रमुख आहे. ते काम पूर्ण करण्यासाठी त्याला सर्व अधिकार आणि जबाबदाऱ्या देण्यात आल्या आहेत. ठराविक कालावधीत काम पूर्ण होते. संस्थेमध्ये खालील गोष्टींचा समावेश आहे:
(1) कामाची विभागणी.
(२) प्रत्येक कामाची जबाबदारी प्रत्येक कामगाराला किंवा कामगारांच्या गटावर सोपवणे.
(३) प्रत्येकाला अधिकार आणि जबाबदारीचे वाटप.
(4) प्रत्येक कामाचा कालावधी निश्चित करणे.

4. समन्वय:

समन्वय म्हणजे व्यवस्थापनाच्या कामात एकसूत्रता आणणे. व्यवस्थापनाच्या कामात एकसूत्रता आणण्याचे काम समन्वयातून साध्य होते. व्यवसायातील प्रत्येक कार्य एकमेकांवर अवलंबून असते. त्यामुळे कर्मचारी आणि व्यवस्थापन यांच्यात समन्वय असायला हवा. कर्मचाऱ्यांच्या कामावर योग्य नियंत्रण असल्याशिवाय ते व्यवस्थित काम करत नाहीत. त्यामुळे कर्मचाऱ्यांमध्ये समन्वयाची गरज आहे. समन्वयामध्ये खालील गोष्टींचा समावेश आहे:
(1) विविध कामांचा क्रम निश्चित करणे.
(२) त्यांच्यात परस्पर संबंध प्रस्थापित करणे.
(३) योग्य संतुलन राखणे.
(4) समस्या सोडवणे.
(५) कर्मचाऱ्यांच्या समस्या सोडवणे.
(6) कर्मचाऱ्यांना मार्गदर्शन करणे.
(७) कर्मचाऱ्यांना सोई प्रदान करणे.

5. अभिप्रेरणा:

व्यवसायातील कामाचे नियोजन, नियंत्रण, संघटन आणि समन्वय साधून संस्थेच्या माध्यमातून कर्मचाऱ्यांमध्ये विभागणी केल्यानंतर कर्मचाऱ्यांना प्रत्यक्षात विशिष्ट कार्य करावे लागते. कर्मचारी काही प्रमाणात काम करण्यात कुशल असतात. ते काम चांगल्या पद्धतीने करून घेतात. ऑपरेशनल प्रक्रियेमध्ये खालील गोष्टींचा समावेश आहे:
(१) योग्य प्रकारे नेतृत्व करणे.
(२) काम पूर्ण करण्यासाठी कर्मचारी आणि व्यवस्थापन यांच्यात समन्वय साधणे.
(३) चांगला संवाद
(4) कनिष्ठांच्या विकासासाठी योग्य वातावरण निर्माण करणे.

6. दिशानिर्देश:

हे व्यवस्थापन प्रक्रियेच्या या टप्प्यावर केले जाते. नियोजन आणि नियंत्रण यांच्यातील साखळी म्हणून दिशा पाहिली जाते. या चरणात नेतृत्व, संदेशवहन आणि प्रेरणा यांचा समावेश होतो. दिग्दर्शन प्रक्रियेमध्ये खालील गोष्टींचा समावेश आहे:
(१) कर्मचाऱ्यांना आदेश व सूचना देणे.
(२) मार्गदर्शन करणे.
(3) पर्यवेक्षण कर्मचार्‍यांवर.
(४) निरीक्षण करणे.

7. कर्मचाऱ्यांची नियुक्ती:

कर्मचारी भरती हा व्यवस्थापन प्रक्रियेतील महत्त्वाचा टप्पा मानला जातो. कर्मचारी भरती हे मानव संसाधन व्यवस्थापनातील सर्वात महत्वाचे कार्य आहे. योग्य ठिकाणी योग्य व्यक्तीची निवड या कामात सर्वात महत्त्वाची मानली जाते. कर्मचारी भरतीमध्ये खालील गोष्टींचा समावेश आहे:
(1) कर्मचाऱ्यांची भरती
(2) कर्मचारी निवड
(३) प्रशिक्षण
(४) कार्मिक विकास
(5) पदोन्नती
(६) सुविधा आणि सवलतींचा लाभ
(7) कर्मचारी कायम
(8) कामाचे मूल्यमापन.

Meaning-Definition-Need of management- No.1 Best Study Notes

New Features and Importance of Business Management in 2022

MCQ Quiz on Business Management | MCQ SET 1

Process of Management -No.1 Best study notes