by Table of Contents
Levels of Management-No.1 Best study notes In English
In this Levels of Management-No.1 Best study notes article we are given you the best study notes regarding levels of management and also give the answers to your following questions i.e. What is the best levels of management? , What are the 4 levels of management? What is the 3 top management?
following are the Levels of Management
(A) Top management
Meaning
Top management is the supreme power in business. The top management has to perform the tasks of deciding the final strategy of the business, planning for the implementation of the strategy, establishing coordination in various departments, planning, controlling, etc. The top management has to do intellectual or conceptual work to make decisions of strategic nature in the industry.
The top management has to do the work of making the industry successful by providing and coordinating the machinery, equipment, and manpower in the industry. In industry, all the decisions like planning, control, coordination, decision-making, etc. have to be taken by the top management. Thus in the industry, all kinds of decision-making or policy-making work are done by top management. The top management structure can be further explained as follows.
Top Management Structure
1. Shareholders/Owners :
Shareholders provide capital to purchase the business building, machinery, electricity, water, labor, and equipment. They also play the role of business owners. The shareholder has the highest position in the top management. But since the shareholders are more in number, they are not able to get attention from the top management. So they choose the board of directors as their trusted partner.
2. Board of Directors
The board of directors is appointed by the shareholders. So the board of directors or directors are the trusted allies of the shareholders. : The functions of the Board of Directors can be described as follows :
(1) Taking decisions to ensure that the equity capital of the business remains safe.
(2) Making decisions in the interest of the business.
(3) To work out how to increase business productivity and economic output.
(4) Deciding on the long-term strategy, objectives, programs, budgets, etc. of the business.
(5) Structure of business organization.
(6) To monitor the financial and operational aspects of the business.
(7) To endeavor to ensure that the day-to-day operations of the business run smoothly.
3. Chief Executive Officer
The Chief Executive Officer is selected by the Board of Directors. Chief Executive Officers are known by different names in different professions. For example, Managing Director, General Manager, and Director General. The job of a CEO is very important but difficult. This officer has to do the work of management, operation, and coordination in the business.
The Chief Executive Officer is responsible for accomplishing the objectives set by the Board of Directors. He also heads the departmental work. Approves subdivision plans and other matters. Takes decisions on important matters. Also, he appoints experienced employees for the right work and empowers them, and assigns them the responsibilities of various departments. Also, the chief executive officer has the ultimate responsibility for all business functions.
Functions of Top Management:
1. Controlling all business activities:
Controlling is a very important function of top management. Top management directly performs the function of control. Also, the task of controlling the middle and junior sections is the upper section. Top management evaluates the performance of various departments. Checking the planned objectives, and measuring the output also come under top management.
2. Determination of Objectives:
Every business operates with a specific goal or strategy in mind.
3. Planning the Strategy :
The pre-planned objectives of the business are met as determined by the management. Planned strategy is actual action. A business has to fulfill different policies. For example, the size, color, and weight of the product as well as the sales strategy, advertising, etc. have to be considered. Recruitment, transfer, training, salary, and promotion of employees have to be considered in the personnel policy. Also in the financial policy, the means of obtaining capital, fixed and working capital, debt capital, etc. have to be considered. Also, the business has to decide on strategies regarding capital, distribution, personnel, and production.
4. Working as per plan :
The top management has to work according to planning. Top management plays an important role in setting and planning the goals of a business or industry. It is the duty of the top management to bring the organization into existence for the execution of this task. So it has to be managed by achieving the planned objectives.
5. Alignment of means to achieve planned objectives :
Before implementing the planning, the top management has to make available all the means of production and establish coordination in them. In any business, capital, staff, equipment, etc. have to be adjusted. Fixed and volatile capital has to be obtained by selling shares and debentures. Also, the requirement of working capital has to be met by traders and banks and on that basis, the planned objectives have to be met.
(B) Middle Management
Middle Management Structure
1. Office Section :
The office department is very important in every business organization. Because in this department, correspondence and maintaining, keeping important documents, preparing reports of various departments, keeping official records, etc. are done through the office department.
2. Production Department :
Generally, in every business organization, the production department is a separate department. This is considered the soul of this business. The production department analyzes the major functions and ancillary costs of production and submits its report to the top management. Records of raw materials, fixed materials, labor, and office expenses are maintained by this department. Similarly, if there is a discrepancy between the actual cost and the standard cost, an attempt is made to reconcile them.
3. Sales Department
The sales department is an important department in middle management. The sales department performs the important functions of selling the goods, researching the markets, advertising, sales promotion, etc. A business that has a good sales department also has a high-profit margin.
4. Purchase Department :
In every business organization, the purchasing department is the main one. Purchasing department performs the important functions of purchasing raw materials, spare parts, and other necessary goods.
5. Archive Department :
In a business, the storage department stores the goods. The Archives section works under the Content Manager. The purchase department takes care of the goods purchased, inspects them, keeps an account of the goods, keeps the goods safe, and so on. Also, this department provides spare parts and other equipment as required by the production department.
6. Department of Personnel :
‘Personnel department’ is very important in middle management. The chief personnel manager is the head of the personnel department and is responsible for recruiting, training, paying, and promoting the employees of the business. Employees need to be motivated in various ways to increase their efficiency. Similarly, one has to be careful that no injustice is done to anyone. In short, various problems of employees are solved by this department.
7. Department of Finance :
The finance department is a very important department in the business. The success of a business depends on finances. The finance section is mainly about buying, selling, money exchange, and daily expenses. Also, at the end of the financial year, the finance department has to submit a report on the financial status of the business by preparing the trading account, profit and loss account, and balance sheet from all the financial accounts.
Functions of Middle Management
(1) To analyze the policies laid down by the top management.
(2) Coordinating various departments to implement business objectives.
( 3 ) Appointing the right type of staff (supervisors and inspectors). To implement the planning of various departments by assigning responsibilities to them.
(4) Consolidation of work instructions, forwarding the same to the concerned authorities and directing them.
(5) Motivating employees in various ways to increase productivity.
(6) Effective coordination in various departments for the more efficient functioning of the organization in industry and business.
(7) Preparing reports of various departments and submitting the report to the higher management after collating relevant information and statistics.
(8) To suggest corrections in the policy of the top management if it is wrong and to guide for proper implementation of the new policy.
(9) Reporting of employees to superiors.
(10) Assisting in decision-making.
(C) Lower / Supervisory Management
Meaning
Junior management is the last level of management. The role of supervisor, foreman, worker, inspector, employee, salesman, senior clerk, junior clerk, and salesman is important in junior management. Because they are working directly with employees or workers. The role of inspectors is very important in junior management. In business, inspectors or foremen have a direct relationship with the employees. Two types of functions of Inspector/Foreman or Supervisor are as follows:
(1) Undertaking work from junior employees as per instructions of higher authorities and representing junior employees to higher authorities.
(2) To convey the grievances, difficulties, and recommendations of the junior employees to the higher authorities and to represent the employees.
Although junior management is the last level of management, it is very important. The success of the industry depends on this management ability.
Functions of Lower management
Lower management has to perform the tasks given by middle management. Actual work is done in this department.
The functions of Lower management can be stated as follows.
(1) To control the work of employees by giving orders and instructions.
(2) The supervisor has to plan the work of his department and prepare a schedule of work to be assigned to each worker.
(3) Providing on-the-job training to workers.
(4) Guiding them to get knowledge of business work.
(5) To arrange for the supply of machinery, equipment, and tools to the workers as required.
(6) To arrange for training of workers or employees.
(7) Building good relations between employees and junior management.
(8) Advising the middle management to improve the working practices of the worker.
(9) To create an atmosphere of discipline among the employees and to inculcate in them a passion for work.
(10) To remove the difficulties faced by the employees while doing production.
(11) To increase the morale of the employees by creating a sense of unity and cooperation among them.
व्यवस्थापनाचे स्तर – Levels of Management-No.1 Best study notes In Marathi
(A) उच्च व्यवस्थापन
अर्थ
उच्च व्यवस्थापन ही व्यवसायातील सर्वोच्च शक्ती आहे. व्यवसायाची अंतिम रणनीती ठरवणे, रणनीतीच्या अंमलबजावणीसाठी नियोजन करणे, विविध विभागांमध्ये समन्वय स्थापित करणे, नियोजन करणे, नियंत्रण करणे इत्यादी कामे शीर्ष व्यवस्थापनाला करावी लागतात. निर्णय घेण्यासाठी उच्च व्यवस्थापनाला बौद्धिक किंवा वैचारिक कार्य करावे लागते. उद्योगातील धोरणात्मक स्वरूपाचे. उद्योगातील यंत्रसामग्री, उपकरणे आणि मनुष्यबळ पुरवून आणि समन्वय साधून उद्योग यशस्वी करण्याचे काम उच्च व्यवस्थापनाला करावे लागते. उद्योगात नियोजन, नियंत्रण, समन्वय, निर्णय घेणे इत्यादी सर्व निर्णय उच्च व्यवस्थापनाला घ्यावे लागतात. अशा प्रकारे उद्योगात, सर्व प्रकारचे निर्णय घेणे किंवा धोरण तयार करण्याचे काम उच्च व्यवस्थापनाद्वारे केले जाते.
उच्च व्यवस्थापनाची रचना
पुढीलप्रमाणे स्पष्ट केली जाऊ शकते.
१. भागधारक/मालक:
भागधारक व्यवसाय इमारत, यंत्रसामग्री, वीज, पाणी, कामगार आणि उपकरणे खरेदी करण्यासाठी भांडवल देतात. ते व्यवसाय मालकांची भूमिका देखील बजावतात. शीर्ष व्यवस्थापनामध्ये शेअरहोल्डरचे स्थान सर्वोच्च आहे. परंतु भागधारकांची संख्या अधिक असल्याने ते उच्च व्यवस्थापनाचे लक्ष वेधून घेऊ शकत नाहीत. त्यामुळे ते संचालक मंडळाला त्यांचा विश्वासू भागीदार म्हणून निवडतात.
2. संचालक मंडळ
संचालक मंडळाची नियुक्ती भागधारकांद्वारे केली जाते. त्यामुळे संचालक मंडळ किंवा संचालक हे भागधारकांचे विश्वासू सहकारी असतात. : संचालक मंडळाच्या कार्यांचे खालीलप्रमाणे वर्णन केले जाऊ शकते:
(१) व्यवसायाचे भागभांडवल सुरक्षित राहील याची खात्री करण्यासाठी निर्णय घेणे.
(२) व्यवसायाच्या हिताचे निर्णय घेणे.
(3) व्यवसायाची उत्पादकता आणि आर्थिक उत्पादन कसे वाढवायचे यावर कार्य करणे.
(4) व्यवसायाची दीर्घकालीन रणनीती, उद्दिष्टे, कार्यक्रम आणि अंदाजपत्रक इत्यादींवर निर्णय घेणे.
(५) व्यवसाय संस्थेची रचना.
(6) व्यवसायाच्या आर्थिक आणि ऑपरेशनल पैलूंवर लक्ष ठेवणे.
(७) व्यवसायाचे दैनंदिन कामकाज सुरळीत चालावे यासाठी प्रयत्न करणे.
3. मुख्य कार्यकारी अधिकारी
मुख्य कार्यकारी अधिकाऱ्यांची निवड संचालक मंडळाद्वारे केली जाते. मुख्य कार्यकारी अधिकारी वेगवेगळ्या व्यवसायात वेगवेगळ्या नावांनी ओळखले जातात. उदाहरणार्थ, व्यवस्थापकीय संचालक, महाव्यवस्थापक आणि महासंचालक. सीईओची नोकरी खूप महत्त्वाची पण अवघड असते. या अधिकाऱ्याला व्यवसायातील व्यवस्थापन, संचालन आणि समन्वयाची कामे करावी लागतात. संचालक मंडळाने निर्धारित केलेली उद्दिष्टे पूर्ण करण्यासाठी मुख्य कार्यकारी अधिकारी जबाबदार आहेत.
विभागीय कामकाजही ते प्रमुख आहेत. उपविभाग योजना आणि इतर बाबींना मान्यता देते. महत्त्वाच्या बाबींवर निर्णय घेतील. तसेच, तो योग्य कामासाठी अनुभवी कर्मचाऱ्यांची नियुक्ती करतो आणि त्यांना अधिकार देतो आणि विविध विभागांच्या जबाबदाऱ्या सोपवतो. तसेच, मुख्य कार्यकारी अधिकारी यांच्याकडे सर्व व्यावसायिक कामकाजाची अंतिम जबाबदारी असते.
उच्च व्यवस्थापनाची कार्ये
1. सर्व व्यावसायिक क्रियाकलाप नियंत्रित करणे:
नियंत्रण हे शीर्ष व्यवस्थापनाचे अत्यंत महत्त्वाचे कार्य आहे. शीर्ष व्यवस्थापन थेट नियंत्रणाचे कार्य करते. तसेच, मध्यम आणि कनिष्ठ विभाग नियंत्रित करण्याचे काम वरच्या विभागाचे आहे. शीर्ष व्यवस्थापन विविध विभागांच्या कामगिरीचे मूल्यांकन करते. नियोजित उद्दिष्टे तपासणे, आणि आउटपुट मोजणे देखील शीर्ष व्यवस्थापन अंतर्गत येतात.
2. उद्दिष्टांचे निर्धारण:
प्रत्येक व्यवसाय विशिष्ट ध्येय किंवा धोरण लक्षात घेऊन चालतो.
3. रणनीती आखणे:
व्यवस्थापनाद्वारे निर्धारित केल्यानुसार व्यवसायाची पूर्वनियोजित उद्दिष्टे पूर्ण केली जातात. नियोजित धोरण म्हणजे प्रत्यक्ष कृती. व्यवसायाला वेगवेगळ्या धोरणांची पूर्तता करावी लागते. उदाहरणार्थ, उत्पादनाचा आकार, रंग आणि वजन तसेच विक्री धोरण, जाहिरात इत्यादींचा विचार करावा लागतो. कर्मचारी धोरणामध्ये कर्मचाऱ्यांची नियुक्ती, बदली, प्रशिक्षण, वेतन आणि पदोन्नती यांचा विचार करावा लागतो. तसेच आर्थिक धोरणामध्ये भांडवल मिळविण्याचे साधन, स्थिर व खेळते भांडवल, कर्ज भांडवल इत्यादींचा विचार करावा लागतो. तसेच, व्यवसायाला भांडवल, वितरण, कर्मचारी आणि उत्पादन यासंबंधी धोरणे ठरवावी लागतात.
4. योजनेनुसार कार्य करणे:
वरच्या व्यवस्थापनाला नियोजनानुसार काम करावे लागते. व्यवसाय किंवा उद्योगाची उद्दिष्टे निश्चित करण्यात आणि नियोजन करण्यात शीर्ष व्यवस्थापन महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावते. या कार्याच्या अंमलबजावणीसाठी संस्था अस्तित्वात आणणे हे शीर्ष व्यवस्थापनाचे कर्तव्य आहे. त्यामुळे नियोजित उद्दिष्टे साध्य करून त्याचे व्यवस्थापन करावे लागेल.
5. नियोजित उद्दिष्टे साध्य करण्यासाठी साधनांचे संरेखन:
नियोजनाची अंमलबजावणी करण्यापूर्वी उच्च व्यवस्थापनाला उत्पादनाची सर्व साधने उपलब्ध करून द्यावी लागतात आणि त्यांच्यात समन्वय प्रस्थापित करावा लागतो. कोणत्याही व्यवसायात भांडवल, कर्मचारी, उपकरणे इत्यादींची जुळवाजुळव करावी लागते. शेअर्स आणि डिबेंचर विकून स्थिर आणि अस्थिर भांडवल मिळवावे लागते. तसेच, खेळत्या भांडवलाची गरज व्यापारी आणि बँकांना भागवावी लागते आणि त्या आधारावर नियोजित उद्दिष्टे पूर्ण करावी लागतात.
(B) मध्यम व्यवस्थापन
मध्यम व्यवस्थापनाची रचना
मध्यम व्यवस्थापनामध्ये खालील गोष्टींचा समावेश होतो:
1. कार्यालय विभाग:
प्रत्येक व्यावसायिक संस्थेमध्ये कार्यालयीन विभाग खूप महत्त्वाचा असतो. कारण या विभागात पत्रव्यवहार व देखभाल करणे, महत्त्वाची कागदपत्रे ठेवणे, विविध विभागांचे अहवाल तयार करणे, अधिकृत नोंदी ठेवणे आदी कामे कार्यालयीन विभागामार्फत केली जातात.
2. उत्पादन विभाग:
साधारणपणे, प्रत्येक व्यावसायिक संस्थेमध्ये, उत्पादन विभाग हा स्वतंत्र विभाग असतो. हा या व्यवसायाचा आत्मा मानला जातो. उत्पादन विभाग मुख्य कार्ये आणि उत्पादनाच्या पूरक खर्चाचे विश्लेषण करतो आणि त्याचा अहवाल शीर्ष व्यवस्थापनास सादर करतो. कच्चा माल, निश्चित साहित्य, मजूर आणि कार्यालयीन खर्चाच्या नोंदी या विभागामार्फत ठेवल्या जातात. त्याचप्रमाणे, वास्तविक किंमत आणि प्रमाणित किंमत यांच्यात तफावत असल्यास, त्यांचा ताळमेळ साधण्याचा प्रयत्न केला जातो.
3. विक्री विभाग
विक्री विभाग हा मध्यम व्यवस्थापनातील महत्त्वाचा विभाग आहे. विक्री विभाग वस्तूंची विक्री, बाजाराचे संशोधन, जाहिराती, विक्री प्रमोशन इत्यादी महत्त्वाची कामे करतो. ज्या व्यवसायात विक्री विभाग चांगला असतो त्यालाही जास्त नफा असतो.
4. खरेदी विभाग:
प्रत्येक व्यावसायिक संस्थेमध्ये, खरेदी विभाग हा मुख्य असतो. खरेदी विभाग कच्चा माल, सुटे भाग आणि इतर आवश्यक वस्तू खरेदी करण्याचे महत्त्वाचे कार्य करते.
5. संग्रहण विभाग:
व्यवसायात, स्टोरेज विभाग माल साठवतो. संग्रहण विभाग सामग्री व्यवस्थापकाच्या अंतर्गत कार्य करतो. खरेदी विभाग खरेदी केलेल्या मालाची काळजी घेतो, त्यांची तपासणी करतो, मालाचा हिशेब ठेवतो, माल सुरक्षित ठेवतो, इत्यादी. तसेच, हा विभाग उत्पादन विभागाच्या आवश्यकतेनुसार सुटे भाग आणि इतर उपकरणे पुरवतो.
6. कार्मिक विभाग:
मधल्या व्यवस्थापनात ‘पर्सोनल डिपार्टमेंट’ खूप महत्वाचे आहे. मुख्य कर्मचारी व्यवस्थापक हा कर्मचारी विभागाचा प्रमुख असतो आणि व्यवसायातील कर्मचार्यांची भरती, प्रशिक्षण, पगार आणि प्रोत्साहन यासाठी जबाबदार असतो. कर्मचाऱ्यांना त्यांची कार्यक्षमता वाढवण्यासाठी विविध मार्गांनी प्रेरित करणे आवश्यक आहे. तसेच कोणावरही अन्याय होणार नाही याची काळजी घ्यावी लागेल. थोडक्यात कर्मचाऱ्यांच्या विविध समस्या या विभागामार्फत सोडविल्या जातात.
7. वित्त विभाग:
वित्त विभाग हा व्यवसायातील अत्यंत महत्त्वाचा विभाग आहे. व्यवसायाचे यश हे आर्थिक स्थितीवर अवलंबून असते. वित्त विभाग प्रामुख्याने खरेदी, विक्री, मनी एक्स्चेंज आणि दैनंदिन खर्च याबद्दल आहे. तसेच, आर्थिक वर्षाच्या शेवटी, वित्त विभागाने सर्व आर्थिक खात्यांमधून व्यापार खाते, नफा-तोटा खाते आणि ताळेबंद तयार करून व्यवसायाच्या आर्थिक स्थितीचा अहवाल सादर करावा लागतो.
मध्यम व्यवस्थापनाची कार्ये
(1) उच्च व्यवस्थापनाने ठरवलेल्या धोरणांचे विश्लेषण करणे.
(२) व्यावसायिक उद्दिष्टे राबविण्यासाठी विविध विभागांमध्ये समन्वय साधणे.
(3) योग्य प्रकारचे कर्मचारी (पर्यवेक्षक आणि निरीक्षक) नियुक्त करणे. विविध विभागांवर जबाबदारी सोपवून नियोजनाची अंमलबजावणी करणे.
(4) कामाच्या सूचनांचे एकत्रीकरण, त्या संबंधित अधिकाऱ्यांकडे पाठवणे आणि त्यांना निर्देश देणे.
(५) उत्पादकता वाढवण्यासाठी कर्मचाऱ्यांना विविध मार्गांनी प्रेरित करणे.
(६) उद्योग आणि व्यवसायात संस्थेच्या अधिक कार्यक्षमतेसाठी विविध विभागांमध्ये प्रभावी समन्वय.
(७) विविध विभागांचे अहवाल तयार करणे आणि संबंधित माहिती व आकडेवारी एकत्र करून अहवाल उच्च व्यवस्थापनास सादर करणे.
(८) उच्च व्यवस्थापनाचे धोरण चुकीचे असल्यास त्यामध्ये सुधारणा सुचवणे आणि नवीन धोरणाच्या योग्य अंमलबजावणीसाठी मार्गदर्शन करणे.
(९) कर्मचाऱ्यांचा वरिष्ठांना अहवाल देणे.
(१०) निर्णय घेण्यास मदत करणे.
(C) निम्न / पर्यवेक्षी व्यवस्थापन / कनिष्ठ व्यवस्थापन
अर्थ
कनिष्ठ व्यवस्थापन हा व्यवस्थापनाचा शेवटचा स्तर आहे. कनिष्ठ व्यवस्थापनात पर्यवेक्षक, फोरमॅन, कामगार, निरीक्षक, कर्मचारी, सेल्समन, वरिष्ठ लिपिक, कनिष्ठ लिपिक, सेल्समन यांची भूमिका महत्त्वाची असते. कारण ते कर्मचारी किंवा कामगारांशी थेट काम करत आहेत. कनिष्ठ व्यवस्थापनात निरीक्षकांची भूमिका खूप महत्त्वाची असते. व्यवसायात, निरीक्षक किंवा फोरमनचा कर्मचाऱ्यांशी थेट संबंध असतो. निरीक्षक/फोरमन किंवा पर्यवेक्षकाची दोन प्रकारची कार्ये खालीलप्रमाणे आहेत:
(१) कनिष्ठ कर्मचार्यांकडून उच्च अधिकार्यांच्या सूचनेनुसार काम घेणे आणि कनिष्ठ कर्मचार्यांचे प्रतिनिधीत्व उच्च अधिकार्यांकडे करणे.
(२) कनिष्ठ कर्मचाऱ्यांच्या तक्रारी, अडचणी आणि शिफारशी उच्च अधिकाऱ्यांपर्यंत पोहोचवणे आणि कर्मचाऱ्यांचे प्रतिनिधित्व करणे.
कनिष्ठ व्यवस्थापन हा व्यवस्थापनाचा शेवटचा स्तर असला तरी तो खूप महत्त्वाचा आहे. या व्यवस्थापन क्षमतेवर उद्योगाचे यश अवलंबून असते.
कनिष्ठ व्यवस्थापनाची कार्ये
मध्यम व्यवस्थापनाने दिलेली कामे खालच्या व्यवस्थापनाला करावी लागतात. या विभागात प्रत्यक्ष काम केले जाते.
खालच्या व्यवस्थापनाची कार्ये खालीलप्रमाणे सांगता येतील.
(1) आदेश व सूचना देऊन कर्मचाऱ्यांच्या कामावर नियंत्रण ठेवणे.
(२) पर्यवेक्षकाला त्याच्या विभागाच्या कामाचे नियोजन करावे लागेल आणि प्रत्येक कामगाराला नेमून दिलेल्या कामाचे वेळापत्रक तयार करावे लागेल.
(३) कामगारांना नोकरीवर प्रशिक्षण देणे.
(4) व्यावसायिक कामाचे ज्ञान मिळवण्यासाठी त्यांना मार्गदर्शन करणे.
(५) कामगारांना आवश्यकतेनुसार यंत्रसामग्री, उपकरणे आणि साधने पुरवण्याची व्यवस्था करणे.
(६) कामगार किंवा कर्मचाऱ्यांच्या प्रशिक्षणाची व्यवस्था करणे.
(७) कर्मचारी आणि कनिष्ठ व्यवस्थापन यांच्यात चांगले संबंध निर्माण करणे.
(8) कामगाराच्या कामकाजाच्या पद्धती सुधारण्यासाठी मध्यम व्यवस्थापनास सल्ला देणे.
(९) कर्मचाऱ्यांमध्ये शिस्तीचे वातावरण निर्माण करणे आणि त्यांच्यामध्ये कामाची आवड निर्माण करणे.
(१०) उत्पादन करताना कर्मचाऱ्यांना येणाऱ्या अडचणी दूर करणे.
(११) कर्मचार्यांमध्ये एकता आणि सहकार्याची भावना निर्माण करून त्यांचे मनोबल वाढवणे.
Read More
Process of Management -No.1 Best study notes
Meaning-Definition-Need of management- No.1 Best Study Notes
New Features and Importance of Business Management in 2022
